Skrócenie okresu wypowiedzenia w umowie o pracę

Skrócenie okresu wypowiedzenia w umowie o pracę

Czy skrócenie okresu wypowiedzenia lub jego wydłużenie w umowie o pracę jest dopuszczalne?

W wielu przypadkach dochodzi do sytuacji, w której okres wypowiedzenia zawarty w umowie o pracę jest krótszy lub dłuższy, niż okres wynikający z przepisów prawa pracy. Co w takiej sytuacji? Który okres wypowiedzenie znajdzie zastosowanie? Okazuje się, że wszystko zależy od tego, kto składa wypowiedzenie.

Okres wypowiedzenia umowy o pracę

Od października 2016 roku okres wypowiedzenia umowy o pracę zawartej na czas określony, jak i nieokreślony został zrównany. W obu przypadkach okres wypowiedzenia jest zależny od okresu zatrudnienia pracownika u danego pracodawcy i wynosi:

  • 2 tygodnie, jeżeli pracownik był zatrudniony krócej niż 6 miesięcy;
  • 1 miesiąc, jeżeli pracownik był zatrudniony co najmniej 6 miesięcy;
  • 3 miesiące, jeżeli pracownik był zatrudniony co najmniej 3 lata.

Do okresów zatrudnienia, o których mowa powyżej, wlicza się okres zatrudnienia u poprzedniego pracodawcy, jeżeli nowy pracodawca jest następcą prawnym w stosunkach pracy zawartych pomiędzy poprzednim pracodawcą oraz pracownikiem.

Możliwość modyfikacji okresu wypowiedzenia

Zgodnie z art. 18 ust. 1 kodeksu pracy (Dz.U. Nr 24, poz. 141 z późn. zm.) - postanowienia umów o pracę oraz innych aktów, na których podstawie powstaje stosunek pracy, nie mogą być mniej korzystne dla pracownika niż przepisy prawa pracy. Oznacz to, że pracodawca oraz pracownik mogą dowolnie kształtować stosunek pracy i wprowadzać odpowiednie zapisy w umowie o pracę, pod warunkiem, że te zapisy będą bardziej korzystne dla pracownika niż przepisy prawa pracy.

Powyższe dotyczy również okresu wypowiedzenia umowy o pracę, który może zostać przez strony wydłużony oraz skrócony w umowie.

Należy przy tym pamiętać, iż oceny dopuszczalności wydłużenia lub skrócenia okresu wypowiedzenia dokonuje się z uwzględnieniem interesu pracownika. Nie zawsze bowiem wydłużenie okresu wypowiedzenia będzie dla niego korzystne. Może się wszakże okazać, że z uwagi na sytuację na runku pracy, krótki okres wypowiedzenia będzie dla pracownika znacznie korzystniejszy, albowiem umożliwi mu szybką zmianę pracy.

Pracodawcę obowiązuje dłuższy okres wypowiedzenia

Jeżeli strony w umowie o pracę wydłużą okres wypowiedzenia, pracodawca nie może wypowiedzieć umowy z zachowaniem ustawowego, czyli krótszego niż zapisanego w umowie, okresu wypowiedzenia. Jeżeli jednakże to pracownik składa wypowiedzenie, może on wybrać krótszy okres wypowiedzenia, wynikający z ustawy.


Przykład

Strony ustaliły w umowie o pracę, że okres wypowiedzenie będzie wynosił 6 miesięcy. Z uwagi na okres zatrudnienia u pracownika, ustawowy okres wypowiedzenia wynosi jednakże 3 miesiące.

 Jeżeli to pracodawca składa wypowiedzenie pracownikowi, to musi zachować 6 miesięczny okres wypowiedzenia.

Jeżeli to pracownik składa wypowiedzenie pracodawcy, może złożyć wypowiedzenie z zachowaniem 3 miesięcznego okresy wypowiedzenie, jeżeli ten krótszy okres będzie dla niego korzystniejszy. 


Podobnie sytuacja wygląda w przypadku umownego skrócenia okresu wypowiedzenia. Jeżeli strony w umowie ustalą krótszy okres wypowiedzenia niż wynika to z przepisów prawa pracy, to pracodawca, wypowiadając umowę o pracę, musi zachować okres wypowiedzenia przewidziany przepisami prawa, natomiast pracownik będzie miał prawo wypowiedzieć umowę z zachowaniem krótszego okresu wypowiedzenia.


Przykład

Strony ustaliły w umowie o pracę, że okres wypowiedzenie będzie wynosił 2 tygodnie. Z uwagi na okres zatrudnienia u pracownika, ustawowy okres wypowiedzenia wynosi jednakże 3 miesiące.

 Jeżeli to pracodawca składa wypowiedzenie pracownikowi, to musi zachować 3 miesięczny okres wypowiedzenia.

Jeżeli to pracownik składa wypowiedzenie pracodawcy, może złożyć wypowiedzenie z zachowaniem 2 tygodniowego okresy wypowiedzenie, jeżeli ten krótszy okres będzie dla niego korzystniejszy. 


Powyższe stanowisko zostało potwierdzone przez Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 11.02.2016 r. (sygn. akt II PK 343/14), w którym to Sąd Najwyższy stwierdził, iż "ocena korzystności spornego okresu wypowiedzenia wymaga uwzględnienia co najmniej subiektywnego, ale usprawiedliwionego przekonania, że w dacie dokonania wypowiedzenia dla skarżącego korzystna była umowna klauzula (zastrzeżenie) skróconego okresu miesięcznego wypowiedzenia."

Skrócenie biegnącego okresu wypowiedzenia

Niezależnie od powyższego, nic nie stoi na przeszkodzie, żeby pracownik i pracodawca, na mocy porozumienia, uzgodnili wcześniejszy termin rozwiązania umowy o pracę, niż wynikałoby to z przepisów prawa pracy. Takie porozumienie skracające okres wypowiedzenia nie ogranicza zakresu praw pracowniczych, jeżeli zostało zawarte po wypowiedzeniu umowy o pracę.